DURAN DURAN - НИШКАТА КОЈА НЕДОСТАСУВАШЕ

Дјуран Дјуран во Скопје
(фотографија превземена од Макфакс)

More od race i glasovi, visoko krenati vo slava na vrednosta koja trae.

Za da ne podlegnam na euforija, naro~no ostaviv da mine vreme, za da gi sredam vpe~atocite i gi smiram emociite. Ne znam kolku koncerti sum videl, no sum razgovaral so mnogumina koi videle mnogu pove}e od mene, sum gi sublimiral iskustvata, sozdavajki edna kolku -tolku realna slika koja koncertnite do`ivuvawa gi deli vo nekolku bitni kategorii (sekoj sigurno mo`e da dodade u{te ponekoja): vrvni instrumentalisti~ki, istoriski bitni, nostalgi~ni, presti`ni (da se bide na mestoto na nastanot bez ogled na kvalitetot nesporedliv so trendi zna~ajot), i op{to narodni (ne narodni!), zabavni, odnosno parti (`urka) koncerti. E vo taa (poslednava) kategorija be{e koncertot na Duran Duran vo Skopje.

Blagodarejki im na Avalon (bez namera na glorifikjacija na storeno za {to dokumentirano svedo~i istoto), ova nekoga{ (vo vremeto na SFRJ) koncertno zaboraveno  par~e prostor (ne po vinata na SFRJ tuku na{a bidejki gi imavme SRC Kale, MKC (odnosno Domot na mladite 25 maj) i Univerzalnata sala kako najreprezentativni koncertni prostori), go posetija, Deep Purple, Whitesnake, Lenny Kravitz, Jamiroquai, Santana, Orbital, Joe Cocker, Bryan Ferry...Se razbira i nekolkumina drugi organizatori donesoa redica drugi vrvni izveduva~i, interesni sekoj na svoj na~in i golemi ili popularni, kolku toa uspeale da gi napravat organizatorite (zaradi ostvaruvaweto na posakuvaniot profit). No, koncertot na Duran Duran ima{e posebna magija koja e ednostavna, I zatoa e magija koja trae. Vo osnova tie se trendovski bend, koj generalno se vrzuva (ne tie tuku mediumite ) za po~etocite na Noviot bran od osumdesetite i nivnata pionerska uloga vo nego. Pove}e na~in na `iveewe, odnesuvawe i moda, odo{to muzika, no preku nea bea ispropagirani site ostanati segmenti koi protagonistite i trendot go donesoa vo fokusot na interesot na sevkupnata javnost. Ritmi~ki, lesni, fankoidni, prepoznatlivi melodijski linii i ramnomerno raspredeleni instrumentalisti~ki anga`mani koi retko kreiraa popularni istrumentni virtuozi. Ottamu, frontmenite na grupite kako pea~i,bea i najgolemite yvezdi. I “po igra na sudbinata“, spored edni, spored drugi, “na~ekale vo penzionerskite denovi da }arat tamu kade {to ne bile“, dojdoa vo Skopje. Smesteni vo eden neverojaten koncerten sled koj vo period juli / avgust opfa}a trieset koncerti vo Polska, ^e{ka, Ungarija, Grcija,Makedonija, Turcija,Srbija, Slovenija, Italija, Francija, Monako, London (otvorawe na Olimpijskite igri ), Kalifornija, Oklahoma, Tenesi, Masa~usets, Va{ington, Wujork, Xorxija, Pensilvanija, Ilinois, Ohajo, Konektiket, Kanada (od prilika sekoj vtor den).. ..

Vo eden ekstremno `e`ok leten den, so (za takva dnevna `e{tina), prijatna letna ve~er, na prostor koj doprva bi trebalo da gradi koncerten imix, skopskoto Kale. Nikoga{ pred toa ne sum gi gledal Duran Duran koncertno i priznavam ne sum bil nekoj niven golem fan, po~ituvajki go srabotenoto i ostvarenoto, a kako nabquduva~, ~uvstvuvajki imperativno nenametnata odgovornost za profesionalna distanca od sekoj popularen, zaradi potrebniot profesionalen odnos vo odbele`uvaweto na nivnata aktivnost. Sopstvenik na site nivni albumi i singlovi do 1995 vo vinilno izdanie, no i dostato~en broj na godini vo vozrasta, za da vo vreme na prvi~niot udar na popularnosta, bidam pove}e seriozen nabquduva~ odo{to napalen tinejxerski fan i modno muzi~ki sledbenik. I navremen prezenter na nivnite ostvaruvawa (na toj na~in i svoeviden propagator) preku vlijatelnite i popularni radio programi kako Disko selektor i Radio urnebes i diskotekata Turist. I zatoa i mnogu qubopiten, za da proveram kolku skopskata (pred se) a i makedonskata publika (preku predstavnicite od drugite gradovi ), go pomni vremeto i da li (neskromno posakuvajki ) efektot na skromnata li~na zame{anost ostavil traga.

Koncertniot set, po~na re~isi vo predvidenoto vreme. O~ekuvav udar koj }e me sobori od start, no (za mene), po~etokot be{e razo~aruva~ki, standardno, prili~no mlako, iako besprekorno. No ve}e po vtorata pesna mi stana jasno deka ova ne e sprinterska trka tuku dvo~asoven maraton vo koj }e se sprintuva vo fini{ot na istata. I deka se primenuva stariot logorski trik: ne go razgoruvaj ognot naedna{, brgu }e ti izgori materijalot. Poleka, za da istiot se zagree i podolgo gori. Najkvalitetnite par~iwa se stavaat na kraj.

Duran Duran imaat 30 Top 40 singla so 14 Top 10 plasmani,tri vtoro plasirani singla i dva so {ampionska pozicija. I trinaeset studiski albumi. Vnimatelno raspredeleni, za dva silni dvo~asovni koncerti. Zbieni vo eden, mo{ne mo}na sodr`ina. A taa ispora~ana vo niza na ~ii biseri i ne ste znaele deka tolku mnogu lu|e na ovie prostori vo izminatite decenii im se voshituvale, poedine~no, a sega, nenadejno sploteni vo niza. Potvrdata za toa stasuva{e od iljadnicite do maksimum raspeani grla, so refrenite na pesnite  koi kako prezenter i ne sonuvate kolku svoi vqubenici imaat. I so kolku `ar, seta, emocii, qubov im se prepu{taat ne obrnuvajki vnimanie na okolinata. A i nemaa zo{to, bidejki ne se razlikuvaa od nea. Pesnite vi se kako rakija so dobro meze.Se lizgaat kako ~a{ka po ~a{ka, so merak. Ako pak takva vi e sekoja naredna, ve}e ne broite, i bez ogled vo mo}ta na konzumiraweto, u`ivate so gradacija po sekoja naredna - pesna. Tie se tie koi ve opivaat, pomo}no i podolgo od bilo koj alkohol.Tie se tie koi vi sozdavaat (kolku i da e vremeno) ~uvstvo na zapirawe na protokot na vremeto, nevozmo`noto vra}awe na istoto, splotuvawe so vremenskite istomislenici..

Naedna{ gi prepoznavate ve}e podzaboravenite likovi na sopstvenoto vreme okolu vas (koi mo`ebi samo pred malku i ne gi zabele`uvavte ili ne sakavte da odgatnuvate vo nivniot lik, kolku va{iot vremeto go promenilo). Vo eden podzapren dvo~asoven vremenski procep, nezavisno na sostojbite nadvor od nego, se vi e rozovo, ubavo, raspeano, bidejki, neli, se e lesno koga si mlad.. Vo edna takva emotivno rapa{ana sostojba i ne zabele`uvate, ili ne vi e va`no, {to nekoj “visoko profesionalen nabquduva~-recenzent“ }e nazna~i deka - “pauzite pome|u pesnite se nedozvolivo dolgi, deka tehni~ki problemi za taka golem bend se nedopustlivi” deka ”ozvu~uvaweto bilo vakvo ili onakvo”.. Pove}e od, vlakna vo jajceto, mo`e da ima samo vo kosata na.. .. Kango! ..

Сајмон Ле Бон
(фотофрафијата е превзена од мкд.мк)

Retki se takvi grupi koi re~isi so siot svoj materijal mo`at da predizvikaat sostojba na op{ta koncertna euforija. Duran Duran mi go poka`aa toa (barem mene). Simon Le Bon e pea~, koj mo`e da go pee, toa {to go pee. Ni pove}e ni pomalku. No nikoj i ne o~ekuva ne{to drugo od nego. Za~uduva~ki e mlitav i tan~erski netalentiran, toj ne e Mick Jagger, no ima svoi migovi, koi se del od koncernata koreografija, od (dobro isplaniranite) “slu~ajno“ odbrani lu|e od publikata koi peejki refren ja voveduvaat vo odredena pesna, sozdavajki ja potrebnata po~etna tenzija i gradejki go mostot me|u nea i grupata, kako i efektnoto negovo  pretstavuvawe na ~lenovite na bendot i povtorno takvo li~no, od “slu~ajno“ odbranata devojka od publikata. Nekolkute zborovi izgovreni na makedonski, prifateni ne kako kurtoazija, tuku kako znak na po~it kon sredinata vo koja se del od vremenskiot mig, sopstven i na{, go zacvrstuvaat ve}e vospostaveniot most, preku koj lesno se minuva.Od po~etokot, do krajot.Od orginalnite (znaeni) Duran Duran nedostasuva{e gitaristot Andy Taylor, problemati~na ili principielna li~nost koja svojot karakter nekolkukratno go doka`uval odejki si i doa|ajki, taka {to i ovoj pat negovoto mesto go zavzema izvonredniot gitarist Dom Brown koj nastapuval na turnei i snimal albumi so Elton John, Lionel Richie, Take That, Justin Timberlake, Liam Gallagher,Sugababes.. So mo{ne rastegnat dijapazon na vlijanija, pove}e od maestralno ja zavr{i zadadenata obvrska davajki mu na sevkupniot zvuk na grupata pobogata od postojanata ornamentika i sozdavajki  slika za porokerska agresivnost. Nitu edna{, osven vo finalnoto pretstavuvawe ne be{e prika`an na video bimot so {to be{e ozna~en negoviot status na vremeno vraboten, nadvore{en sorabotnik na grupata ( i pokraj negovoto u~estvo na posledniot album All you need is now, a i ne samo na nego). Estradna hierarhija, vo koja nema emocii, samo pozicii. Kolku e slo`en tapanerskiot korpus vo koncepcijata na grupata poka`a Roger Taylor za kogo iskreno bev prijatno iznenaden znaejki deka na takva pozicija ne mo`e da bide prose~en tapaner, no i ne veruvajki deka e toj ne{to mnogu pove}e od toa. No me razuveri, so edna besprekorna namenska disciplinirana tehnika, so ritmika vo slu`ba na konceptot (vo koj i pokraj siot svoj instrumentalisti~ki potencijal ne bi mo`el da se vklopi naprimer na{iot Garo), so koncept na elektronski tapani kako dopolna na udira~kiot instrumentarium. Bez somnenie, edna od zna~ajnite oski na grupata, na ~ij drug kraj se nao|a vtoriot Taylor, basistot John. Vo angliskiot, takanare~en bel ili light fank na osumdesetite godini, osnova okolu koja e graden celiot nov bran, so karakteristi~na taktovno striktno naglasena ritmika, zna~en konceptualen segment se bas liniite koi ne retko ja prevzemaa vode~kata, dominantna uloga. Vo Duran Duran toj koncept e povtorno vo slu`ba na sevkupniot zvu~en yid, koj na migovi se otvora pri koncertnite prezentacii, no ne i dominantno vode~ki.Vo funkcija na dopolna na ritmi~kit fundament vrz koj se temeli Duran Duran zdanieto. Zaradi elektronskiot klavijaturen arsenal, Nick Rhodes, deluva nekako pozadinski, nezainteresirano, no samo navidum.Toj e kone~nata fasada na zvukot na grupata, melodijskata podloga vrz koja se polo`uvaat vokalnite i gitarskite delnici. Ne smee da se zaboravi Simon Willescroft, eden nadaren saksofonist koj ne retko na znaenite pesni im dava{e soul boja i ja zbogatuva{e zvukovnata paleta do neo~ekuvani koloritni nijansi. Za atraktivnosta na pridru`nata pea~ka Anna Ross mo`e da posvedo~at onie neposredno do binata, so vokalnite mo`nosti, smestena vo kategorija, odrabotuvawe na dadenata zada~a, bez osobeni zamerki.

Nekoj }e ka`e (a verojatno i }e bide vo pravo) deka malku ne{ta bile pomoderni od Duran Duran vo dvaesetiot vek. Ili, deka retko imalo tolku modni ikoni so taka silno vlijanie kako tie. Nivnite sliki, poedine~ni ili grupni kako posteri i znak na trendot na vremeto, prekrivale kilometri yidni povr{ini {irum svetot. Nivnite likovi se per~ea po tv ekranite vo brojnite kultni, skapi, egzoti~ni i ponekoga{ nadrealni spotovi, {irejki ja kulturata na istite do prethodno samo sonuvanite granici. A koga modata na istite mina, koga dvi`eweto samo po sebe se nadmina i se divergira vo bezbroj slivovi, Duran Duran ja imaa mo`nosta ili da se konzerviraat za podobri vremiwa, ili i natamu da se potvrduvaat samite sebe.Se re{avaat za dvete opcii, i eve gi, triesetina godini daleku od sopstvenite po~etoci, vo svoite pedeseti godini, so svojata armija seu{te zad sebe. No i predizvik, da i pridru`at na istata, bezbrojno mnogu novi regruti. Vo Skopje se slu~ija dvete ne{ta: ja imaa svojata ve}e osvoena publika, no siguren sum regrutiraa i novi sili, od brojnite, pred se qubopitni podmladoci na vernite sledbenici. Na ednite im be{e udrena tapija: EDNA[ I ZASEKOGA[ a na vtorite: PA OVIE SE PODOBRI OD MNOGU OD SEGA[NITE YVEZDI!

Дјуран Дјуран во Скопје
(фотографија превземена од мкд.мк)

Vo Skopje vo koe nikoga{ ne bile (i verojatno nikoga{ ve}e i nema da dojdat) go dobija ona {to i go zaslu`ija: more od race i glasovi, visoko krenati vo slava na vrednosta koja trae. Edna emotivna ve~er ~ij efekt se ogleduva vo iljadnici nasmeani lica na zaminuvawe so spomeni zasekoga{.

Eden moj ~etiriestina godi{en prijatel mi se javi utredenta so glas zaguben nekade vo grotloto na osve`enata mladost za da me pra{a, {to mislam za koncertot. Presre}en {to moite vpe~atoci se sovpa|aat so negovite, mi se ispoveda:.”Me bolat noze od igrawe, i sramota ili ne, ama sno{ti ne se izbawav. Legnav za da utrovo se razbudam so mirizbata na pot od sno{ti. Za da me potseti na edna ve~er koja dolgo }e mi dr`i maja, i deka vozrasta ne e vo godinite.Tuku vo predavaweto.A dodeka ima vakvi kako Duran Duran, `alno i nepristojno e da se predade{”.